بررسی عملکرد ، انواع و لوازم یدکی سیستم فرمان خودرو

بسیار پیش آمده که در هنگام صحبت از خودرو و رانندگی از عیارت دست فرمان استفاده کرده ایم . با این حال آیا تا کنون خواسته اید تا در رابطه با فرمان خودرو اطلاعاتی را کسب کنید . از اینرو قصد داریم تا در این مقاله در رابطه با عملکرد ، انواع و لوازم یدکی سیستم فرمان خودرو صحبت کنیم . 

نحوه ی عملکرد سیستم فرمان خودرو

سیستم فرمان خودرو وظیفه هدایت خودرو را به عهده دارد. برای تغییر مسیر خودرو از سیستم فرمان استفاده میشود . لذا مجموعه ی تشکیل دهنده ی این سیستم نقش مهمی در خودرو به عهده دارد .

معمول ترین این سیستمها سیستم دنده شانه ای سیستم دنده شانه ای وپینیون است . بطوری که مکانیزم پینیون حرکت دورانی است و دنده شانه ای حرکت خطی انجام می دهد . نحوه تبدیل حرکت دورانی به حرکت خطی در سیستم فرمان به این صورت است که پینیون حرکت دورانی غربیلک فرمان را به دنده شانه ای انتقال داده ، دنده  شانه ای نیز حرکت خطی را از طریق مفصلها به چرخهای خودرو انتقال میدهد .

هنگامی که راننده غربیلک فرمان خودرو را به چپ یا راست می‌چرخاند این حرکت به وسیله پیچ بی‌انتهایی که در انتهای میل فرمان است دنده را حول محورش به راست یا چپ بسته به گردش چرخ فرمان می‌گرداند . محور این دنده به وسیله اهرم‌های مختلف به چرخ‌های جلو که چرخ‌های هدایت خودرو هستند حرکات جهتی می‌دهند .

حساسیت فرمان در خودرو از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است . در واقع راننده بایستی به روغن‌کاری اهرم‌های فرمان و مرتب بودن آنها توجه داشته باشد .

امروزه کیسه‌های هوایی که محافظ راننده به هنگام تصادف هستند نیز در درون فرمان جاسازی می‌شوند . همچنین کلیدهای هشدار دهنده و برخی تنظیمات صوتی و هدایتی خودرو بر روی فرمان نصب می‌گردد . همچنین اهرمهای تعویض دنده نیز در برخی خودردهای جدید بر روی فرمان نصب می‌شود که به پدال شیفتر معروف هستند .

در سیستم‌های فرمان هیدرولیک بجای اهرمها و میله مارپیچ از پمپ هیدرولیک و جک‌های هیدرولیک استفاده می‌شود که ضریب امنیت و دقت را بطور چشمگیری بالا برده است .

انواع جدید سیستم فرمان خودرو

سیستم هیدرولیکی فرمان

سیستم هیدرولیکی فرمان جهت ایفای نقش از موتور خودرو استفاده می کند . بنابراین از بازده موتور کمی می کاهد ، همچنین مصرف انرژی بیشتری را باعث می گردد . علاوه بر آن ، سیستم هیدرولیک به صورت مرکز آزاد عمل می کند . یعنی حتی در زمان هایی که خودرو به صورت مستقیم در حال حرکت بوده و هیچ انحرافی انجام نمی دهد ، باز هم این سیستم عمل می کند .
یکی ازپارامتر های موثر در انتخاب نوع خودرو در کشورهای توسعه یافته ، راحتی چرخش غربیلک فرمان آن خودرو میباشد . این موضوع سازندگان خودرو را بر آن داشته است که جهت تسهیل در چرخش فرمان و به تبع آن کاهش خستگی راننده و همچنین افزایش ایمنی با فراهم کردن کنترل بهتر در جاده های ناهموار و پر پیچ ، یک سیستم هیدرولیکی به قسمت مکانیکی اضافه نمایند .

معمولا این سیستم جانبی به صورت کمکی عمل میکند . یعنی وظیفه ی اصلی به عهده ی قسمت مکانیکی است . معمولا اجزاء زیر به قسمت مکانیکی فرمان اضافه میشود تا هیدرولیکی گردد عبارتند از : پمپ هیدرولیک با مخزن روغن و چرخ تسمه شیرهای کنترل لوله های رابط سیلندر تسمه .
سیستم هیدرولیکی فرمان جهت ایفای نقش از موتور خودرو استفاده می کند . بنابر این از بازده موتور کمی می کاهد ، همچنین مصرف انرژی  بیشتری را باعث می گردد . علاوه بر آن ، سیستم هیدورلیکی بصورت مرکز آزاد عمل می کند . یعنی حتی در زمانهایی که خودرو بصورت مستقیم در حال حرکت بوده و هیچ انحرافی انجام نمی دهد ، باز هم این سیستم عمل می کند.

این موارد سازندگان فرمان خودرو را بر آن داشت تا به دنبال سیستمهای بهتر ومفید تری گشته ، یا آنها را جایگزن هیدرولیکی نمایند یا سیستم هیدرولیکی را بهبود بخشند تا آنکه انواع دیگری در دست تولید قرار گرفتند که در زیر به آنها اشاره میکنیم .

فرمان الکتروهیدرولیکی ( EHPS )

یکی از سیستم های ارائه شده در سال های اخیر، فرمان الکتروهیدرولیکی(EHPS) است که در آن به جای استفاده از موتور خودرو،یک موتور الکتریکی به پمپ هیدرولیک اضافه می شود و در نتیجه فرمان از موتور مستقل می گردد.
دراین نوع فرمان،هر چند مسئله ی مستقل بودن از موتور خودرو تحقق یافته است ولی مشکل دائمی بودن عملکرد سیستم هیدرولیکی یعنی حالت مرکز آزاد هنوز پابر جاست.
به عبارت دیگر باید حالتی تعبیه نمود که زمانی که چرخشی به فرمان وارد می شودسیستم عمل کند،نه همه ی زمان ها.

 فرمانهای الکتریکی ( EPS )

 
این نوع فرمان مشابه هیدرولیکی آن عمل میکند  ولی از لحاظ ساختار متفاوت بوده و دارای  مزایای زیادی  نسبت  به نوع  هیدرولیک است. در این فرمان مشکل دائمی عملکرد سیستم کمکی  فرمان حل شده است، یعنی  سیستم الکتریکی  زمانی عمل میکند که چرخشی در فرمان  بوجود آید بعبارت دیگر گشتاوری موجود باشد . فرمان الکتریکی از سه قسمت اساسی زیر تشکیل شده است  که به سیستم فرمان مکانیکی  اضافه می شود .
۱٫ سنسور گشتاور
۲٫ موتور با جریان مستقیم DC 
۳٫ واحد کنترل الکترونیکی یا  ECU 
مزیای فرمان الکتریکی نسبت به فرمان هیدرولیکی :
۱٫ حذف پمپ هیدرولیک و فولی 
۲٫ حذف شیرهای کنترل و لوله های رابط
۳٫ حذف تسمه ما بین پمپ هیدرولیک وموتور اتومبیل 
۴٫ حذف جک هیدرولیک و روغن هیدرولیک
۵٫ وزن کم نسبت به هیدرولیکی
۶٫ تغییرات کمتردر قسمت مکانیکی فرمان هنگام طراحی فرمان الکتریکی نسبت به هیدرولیک
۷٫ عدم کمک  فرمان در هنگام عدم ورود گشتاور در فرمان الکتریکی ،به عبارت دیگر زمانی که انحرافی در فرمان داده شود ،قسمت الکتریکی  وارد عمل میگردد. 
۸٫ فرمان الکتریکی به صورت Fail Safe است. چنانچه قسمت الکتریکی به دلایلی از کار افتد، قسمت مکانیکی فرمان میتواند به کار ادامه دهد.
۹٫ مقداری  انرژی  مصرفی در فرمان الکتریکی ، حدود یک ششم انرژی مصرفی در فرمان هیدرولیک است. به عبارت دیگر به مقدار۸۵% در انرژی مصرفی از لحاظ فرمان الکتریکی نسبت به هیدرولیک صرفه جویی میشود.
۱۰٫ کاهش حجم واندازه نسبت به هیدرولیک
۱۱٫ مستقل بودن از موتورخودرو
۱۲٫ کاهش قابل ملاحظه زمان مونتاژ
۱۳٫ افزایش قابل ملاحظه عمر موثر نسبت به فرمان هیدرولیکی
۱۴٫ قابلیت ایمنی بالا در شرایط بحرانی
۱۵٫ استفاده از یک نوع  فرمان الکتریکی در چندین خودروی  متفاوت ، به عبارت  دیگر یک نوع  طراحی فرمان الکتریکی را در چندین خودروی مختلف می توان بکار برد . ( به شرطی که وزن اکسل جلوی خودروها و سیستم برق داخل آنها مشابه باشد ) .

فرمان SBW ) Steer By Wire )

این نوع فرمان مدرن ترین نوع  فرمانهای حال است . در این نوع سیستم ، ستون فرمان حذف شده و هیچ رابط مکانیکی بین غربیلک و قسمت دنده شانه ای و پینیون  وجود  ندارد ، این فرمان از دو آیتم الکترونیکی تشکیل شده است که به شرح زیر است : 
آیتم انتقال مقدار چرخش غربیلک به قسمت پینیون و آیتم انتقال فیدبک جاده و چرخها به راننده .

انواع لوازم یدکی سیستم فرمان خودرو

غربیک فرمان و روکش آن ، میل فرمان ، اکسل ، شغال دست یا بازوی فرمان ، جک هیدرولیک فرمان ، سیبک فرمان ، شیر هیدرولیک فرمان ، شفت فرمان و هزار خاری انتهای آن ، پیچ قسمت تاج خروسی ، پمپ هیدرولیکی و فولی آن ، شیر کنترل هیدرولیکی ، شیلنگ های رابط سیستم هیدرولیک فرمان ، تسمه پمپ هیدرولیک ، پیچ طبق به سگ دست ، پیچ ریگلاژ هیدرولیک ، اشپیل سیبک و محور چرخ عقب ، گردگیر سیبک فرمان ، سیبک بغل شاسی ، چپقی میل فرمان ، بلبرینگ های سیستم  فرمان ساچمه ای ، کوبلینگ و … .

در این مفاله که به بررسی فرمان خودرو پرداختیم سعی کردیم تا اطلاعایت کلی در رابطه با عملکرد و انواع آن ارائه دهیم و نیز شما را با لوازم یدکی مختلف آن آشنا کردیم . از اینرو در مقاله ی بعد قصد داریم تا در رابطه با اجزای مختلف سیستم فرمان خودرو صحبت کنیم .

شما میتوانید مطالب بسیاری را در رابطه با سیستم های مختلف خودرو و همچنین انواع لوازم یدکی پراید سایپا را در وبلاگ سایت ما مشاهده کنید و بر اطلاعات عمومی و دانستنیهای مختلف خودروی خود بیافزایید . 

علاوه بر این شما میتوانید جهت خرید انواع لوازم یدکی سایپا و پراید ابتدا از بخش اخبار سایت بروز ترین لیست قیمت لوازم یدکی پراید و سایپا را مشاهده و در اخر در صورت تمایل از طریق فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی پراید حمزه اقدام به خرید کنید .